Dolina Racławki to największy w Małopolsce rezerwat przyrody. Położony jest on niedaleko Krzeszowic i jak wskazuje nazwa obejmuje obszar dna doliny wzdłuż potoku Racławka oraz stromych zboczy. Dolina Racławki choć mało znana jest ciekawą propozycją szczególnie dla Krakowian, którzy chcą szybko uciec od zgiełku miasta.
Położenie i historia
Rezerwat przyrody Dolina Racławki położony jest na terenie Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie, wchodzącego w skład Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego. Rezerwat powstał w 1962 roku i jest największym rezerwatem w województwie. Obejmuje dno doliny i przyległe zbocza na odcinku ponad 3 kilometrów, między wsią Paczółtowice na północy, a Dubiem na południu.
Przyroda nieożywiona
Zbocza doliny są strome, a miejscami skaliste. W niższych partiach dominuje karboński wapień węglowy, a w wyższych wyżej wapień górnojurajski i dewoński. Największe skały to: Widoma, Opalona, Bażana i Łom Hrabski. Na terenie rezerwatu w Lesie Pisarskim znajduje się Jaskinia Żarska, a w Wąwozie Stradlina Jaskinia Beczkowa i Źródło Bażana.
Potok Racławka tworzy liczne jary, baseniki i niewielkie wodospady.
Przyroda ożywiona
Całą dolinę pokrywa las bukowy i grądowy (grab z domieszkami), a także łęgi olszowe. W rezerwacie występuje 27 gatunków roślin chronionych, m.in: buławnik mieczolistny, kruszczyk szerokolistny, pokrzyk wilcza jagoda, widłak goździsty, żłobik koralowy,śnieżyczka przebiśnieg i orlik pospolity. Rośnie tu też najpiękniejszy spośród „polskich” storczykowatych – obuwik pospolity. Znajdują się tu pomniki przyrody (3 buki i lipa).
Ptaki i ssaki żyjące w rezerwacie to typowe gatunki dla podkrakowskich dolin. Na uwagę zasługują nietoperze, dla których krasowe jaskinie są idealnym mieszkaniem. W rezerwacie znalazły też schronienie inne nocne ssaki – orzesznice i ślimaki, często rzadkich gatunków umieszczonych w „Polskiej czerwonej księdze zwierząt”, np.: pomrów błękitny, świdrzyk mały czy ślimak Lubomirskiego.
Turystyka
Na terenie rezerwatu stworzono 3 ścieżki turystyczno – dydaktyczne dla pieszych,a ich węzeł znajduje się w Dubiu. Ścieżka składa się z 3 pętli (szlak żółty liczy 7 km, czerwony – 6 km, a niebieski – 5 km). Przez dolinę przebiega rowerowy Szlak Orlich Gniazd.
Przy drodze prowadzącej środkiem rezerwatu od południa znajduje się nieduży parking.
Szlaki turystyczne
– żółty szlak Dolinek Jurajskich przez: Krzeszowice, Dolinę Eliaszówki, klasztor w Czernej, Dębnik, Dolinę Racławki, Paczółtowic, Żary,Szklary, fragment Doliny Będkowskiej, Dolinę Kobylańską, Dolinę Bolechowicką, Ojcowski Park Narodowy, Dolinę Sąspowską do zamku w Pieskowej Skale.
– zielony z Rudawy przez Radwanowice dnem Doliny Racławki do skrzyżowania z żółtym szlakiem
Ciekawostki
– U wylotu doliny w Wąwozie Zbrza znajduje się kamieniołom dolomitów „Dubie„.
– Najstarszym znanym mieszkańcem okolic jest dziecko, którego bogaty grób sprzed 27 tysięcy lat odkryli krakowscy naukowcy w jaskini Borsuka w Dubiu. Rodzice malucha należeli do paleolitycznych łowców – zbieraczy, dla których krasowe jaskinie stanowiły schronienie przed chłodem i drapieżnikami.-
– Źródła historyczne wymieniają te okolice jako miejsce walk powstańców styczniowych, w czasie II wojny światowej zaś był to teren działania dla obwodu Krzeszowice Armii Krajowej.
Źródła:
– Wikipedia
– http://szlakimalopolski.mik.krakow.pl/2011/03/29/ruszaj-w-malopolske-spacer-dolina-raclawki-trasa-z-dubia-do-paczoltowic-2/
– http://dnidziedzictwa.pl/rezerwat-przyrody-dolina-raclawki/
– Zdjęcia Bartosz Twarowski