Dolina Lejowa to jedna z najmniej znanych i najrzadziej odwiedzanych dolin reglowych w polskich Tatrach. Dolina położona jest pomiędzy Doliną Kościeliską, a Doliną Chochołowską. To znakomite miejsca dla pragnących ciszy i spokoju turystów oraz koneserów tatrzańskiej przyrody.
Geografia
Dolina Lejowa ma około 4,5 kilometra długości. Jej wylot stanowi położona na wysokości około 930 metrów n.p.m. polana Biały Potok. Z drugiego końca dolina ograniczona jest masywem Kominiarskiego Wierchu (1829 metrów n.p.m.). Dolinę otwiera wapienna skała zwana Między Ściany (udostępniona do wspinania za opłatą). Od wschodniej strony dolina ograniczona jest reglowymi wzniesieniami Kościeliskich Kopek oraz Suchego Wierchu (1428 m), od strony zachodniej również reglowymi wzniesieniami Cisowej Turni (1112 m), Skrajnej Rosochy (1262 m), Zadniej Rosochy (1271 m), Wierchu Kuca (1305 m), Wierchu Spalenisko (1324 m), Małego Opalonego Wierchu (1428 m), Wielkiego Opalonego Wierchu (1485 m) oraz należącego do masywu Kominiarskiego Wierchu grzbietu Kufa. W zachodnie jej zbocza od Wierchu Spalenisko wcina się oddzielony przełęczą Kominiarskie Siodło krótki boczny grzbiet z wierzchołkiem Diablińca (1241 m).
Dolina nie ma bocznych odgałęzień, jedynie spod Kominiarskiego Wierchu opadają do jej górnej części dwa żleby: Zabijak i Tylkowy Żleb.
Nazwa
Nazwa doliny pochodzi od nazwiska góralskiego Leja. Właścicielem tej hali w Dolinie Lejowej w 1811 roku był Jędrzej Leja z Podczerwonego. To właśnie od niego pochodzi nazwa doliny.
Polany
W dolinie znajdują się polany: Lejówki, Jaworzyna Lejowa, Polana Kuca, polana Huty Lejowe, Niżnia Polana Kominiarska i Przysłop Kominiarski.
Przywrócono na nich wypas kulturowy, dzięki czemu ograniczono zarastanie lasem (niektóre polany nie są wypasane, lecz koszone). Dolne partie doliny należą do Hali Lejowej, górne zaś do Hali Kominy Tylkowe.
Potok Lejowy
Na pierwszy rzut oka Potok Lejowy wydaje się mało ciekawy. Główne źródło usytuowane jest na wysokości około 1240 metrów n.p.m. W swoim biegu potok nie ma większych dopływów, cała jego długość wynosi nieco ponad 6 km, średni spadek to około 58‰. Na swej drodze wody potoku natrafiają prawie wyłącznie na skały osadowe, wapienie i piaskowce. Nie spotyka się tu jaskiń i ponorów, a płynąca woda nie wnika w podziemne systemy korytarzy i szczelin.
Szlaki turystyczne
Szlak prowadzący dnem doliny z polany Biały Potok na Niżnią Polanę Kominiarską. Czas: 1:10 h (55 minut w dół)
Ścieżka nad Reglami z Cudakowej Polany w Dolinie Kościeliskiej przez Przysłop Kominiarski, Niżnią Kominiarską Polanę i Kominiarską Przełęcz do Doliny Chochołowskiej. Czas przejścia z Doliny Kościeliskiej na Niżnią Kominiarską Polanę: około 40 minut). Czas przejścia z polany do Doliny Chochołowskiej: około 1:30 h.
Ciekawostki
– Pod wierzchołkiem Skrajnej Rosochy w XIX wieku funkcjonowały kopalnie rud (Lejowe Banie).