Puszcza Niepołomicka
PrzyrodaZwiedzanie

Puszcza Niepołomicka

Puszcza Niepołomicka to kompleks leśny znajdujący się w zachodniej części Kotliny Sandomierskiej, ok. 20 km na wschód od Krakowa. Zajmuje teren położony w widłach Wisły i Raby. Składa się z kilku kompleksów leśnych. Główny zajmuje powierzchnię ok. 110 km². Rozciąga się on między Niepołomicami, a Proszówkami, Baczkowem i Mikluszowicami. Puszcza Niepołomicka jest popularnym celem wycieczek szczególnie dla krakowian. cieszy się też zainteresowaniem rowerzystów, ze względu dużą liczbę tras przyjaznych rowerzystom. 

Puszcza NiepołomickaNazwa Puszczy Niepołomickiej wywodzi się od staropolskiego słowa „niepołomny”, czyli niemożliwy do pokonania, zniszczenia, wytrzebienia. Zatem dawniej puszcza „niepołomna” byłaby lasem trudnym do wykarczowania, do zagospodarowania rolniczego, bardzo niedostępnym. Pod względem siedliskowym Puszcza Niepołomicka składa się z dwóch znacznie różniących się od siebie kompleksów:

– kompleks większy – tworzy właściwa puszcza, położona na południu, między rzeką Drwinką a linią kolejową z Krakowa do Bochni. Składa się z wszystkich typów borów, olsów oraz małych fragmentów lasu liściastego. Lite bory sosnowe zajmują ponad 80% całego kompleksu, z bardzo małą domieszką brzozy pochodzenia naturalnego oraz dębu i olchy czarnej,

– kompleks mniejszy – obejmuje obszary, położone na północ od Drwinki, nad Wisłą. Jest to kompleks liściasty, częściowo rozwinięty na osuszonych starorzeczach. Występują tu gatunki: dąb, olcha, grab, brzoza, sosna, z niewielką domieszką: lipy, jesionu, wiązu, topoli i świerka.

Na torfowisku Błoto znajduje się najdalej na południowy zachód w Polsce wysunięte stanowisko brzozy niskiej. Do najciekawszych spośród wielu tu występujących roślin bagiennych należy zaliczyć: modrzewicę zwyczajną, żurawinę błotną, wełniankę pochwowatą oraz częściowo chronione bagno zwyczajne. Rosną również ciekawe gatunki górskie, jak na przykład: przywrotnik prawie nagi, gęsiówka Hallera, przetacznik górski i drzewo – olcha szara. W puszczy można spotkać ok. 170 gatunków kręgowców. Ze względu na panujące w puszczy niepołomickiej warunki przyrodnicze zachowało się tu wiele gatunków zwierząt o charakterze reliktowym. Najciekawsze z nich: orlik krzykliwy i grubodzioby, gadożer, raróg oraz błotniaki – zbożowy i popielaty, pustułka, kobuz, bocian czarny. Bogactwu gatunkowemu sprzyjają rozległe, różnorodne tereny leśne, liczne podmokłe i bagniste łąki, sąsiedztwo gór i otwarte doliny sprzyjające migracji zwierząt. Spośród dużych ssaków w puszczy możemy spotkać sarny, jelenie, dziki. Czasem pojawia się wilk czy łoś. Północna cześć puszczy jest szczególnie bogata w płazy, w okresie godowym na 1 hektar może tu przypadać nawet 2500 osobników ropuch zielonych i szarych, żab moczarowej, trawnej irzekotki.

W samym sercu puszczy znajduje się ostoja żubrów, będących pod ścisłą ochroną.

Puszcza NiepołomickaW puszczy znajduje się 6 rezerwatów przyrody:

  • Gibiel – zajmuje powierzchnię 29,79 ha, stanowi obszar najbardziej przypominający pierwotną puszczę i cechuje się zróżnicowaną szatą roślinną.
  • Lipówka o powierzchni 25,73 ha – jego najcenniejszym elementem są prawie dwustoletnie drzewostany w postaci grądów i łęgów. Wiele rosnących tu lip, dębów i grabów uznane są za pomniki przyrody.
  • Długosz Królewski, powołany dla ochrony paproci długosza królewskiego, o powierzchni 24,14 ha, w pobliżu Stanisławic,
  • Dębina – starodrzew dębowy o powierzchni 12,66 ha,
  • Koło – zajmuje niewielką powierzchnię (3,49 ha); starodrzew grabowy z udziałem lipy,
  • Wiślisko Kobyle – roślinność wodna, o łącznej powierzchni 6,67 ha.

Puszcza NiepołomickaHistoria:

Ze względu na niewielką odległość puszczy od Krakowa, od XIII do XVIII w. była ona jednym z najpopularniejszych obszarów, na których polowali polscy władcy. Pierwsza informacja o puszczy pochodzi z dokumentu z 1242 r., kiedy to nazywano ją „Las Kłaj”. W 1393 r. występują już pod nazwą „Las Niepołomicki”, a w 1441 r. użyto po raz pierwszy nazwy „Puszcza Niepołomicka”. Puszcza była własnością królów Polski (XIII-XVIII w.). Do puszczy udawali się na polowania najwięksi polscy królowie. Polowano wtedy na grubą zwierzynę: niedźwiedzie, tury, żubry i inne.

W czasie zaborów Austriacy wycięli stary drzewostan sadząc na to miejsce szybko rosnący las sosnowy. Ogromne spustoszenia w drzewostanie puszczy poczynili również Niemcy, którzy drewno z puszczy wysyłali na fronty II wojny światowej.  Wojna pozostawiła też po sobie mogiły żołnierzy polskich oraz zamordowanych Żydów z Bochni i Niepołomic. Puszcza była miejscem wielu masowych egzekucji dokonanych przez Niemców. W puszczy można znaleźć cmentarze wojenne, jeden z nich zlokalizowany jest „na Sitowcu”. Mieści on wspólną kwaterę z grobami żołnierzy i partyzantów poległych w latach 1939–1945. W Poszynie znajdują się mogiły polskich żołnierzy, którzy polegli 10 września 1939, gdy 5 Pułk Strzelców Podhalańskich został otoczony przez przeważające siły niemieckie. W Poszynie miał miejsce tragiczny wypadek królowej Bony. W 1527 roku podczas jednego polowań niedźwiedź zaatakował królową, która spadła z konia i poroniła; dziecku nadano imię Olbracht. Jego zwłoki złożono w trumnie do kaplicy zamkowej. W miejscu wypadku król polecił zbudować kaplicę, która niestety nie zachowała się do dnia dzisiejszego. Najprawdopodobniej była drewniana i miała kształt domkowy. Po śmierci Zygmunta I Starego ołowianą trumienkę z prochami dziecka przeniesiono do sarkofagu ojca. 

Podobne wpisy

Park Miejski w Andrychowie

Łukasz Kurbiel

Zamek królewski w Niepołomicach

Łukasz Kurbiel

Jezioro Klimkówka

Łukasz Kurbiel

Ta strona korzysta z plików cookie. Zakładamy, że nie masz nic przeciwko, ale możesz zrezygnować, jeśli chcesz. Akceptuj Czytaj więcej