Dolina Strążyska to jedna z krótszych i przez to popularniejszych tatrzańskich dolin. Położona jest w Tatrach Zachodnich i prowadzą przez nią szlaki na Giewont oraz na Drogę nad Reglami. Dojście do Polany Strążyskiej zajmuje około 40 minut i nie przysparza większych trudności. Na końcu doliny znajduje się znany wodospad – Siklawica.
Charakterystyka
Wejście do doliny znajduje się przy Drodze pod Reglami, na przedłużeniu zakopiańskiej ul. Strążyskiej. Dolina ciągnie się aż pod masyw Giewontu. W górnej części, powyżej wodospadu Siklawica dolina rozgałęzia się na 2 mniejsze dolinki, ale nie są one dostępne dla turystów.
Dolina powstała w wyniku uskoku tektonicznego przecinającego w tym miejscu regle. Ma powierzchnię ok. 4 km² i długość 3 km. Jest zalesiona, a na obu stromych zboczach widać skaliste turnie. Największe z nich są Kominy Strążyskie i Skała Edwarda Jelinka. Dnem doliny płynie Potok Strążyski.
0,5 km od wejścia doliny znajduje się polana Młyniska, na której stoi leśniczówka TPN. W górnej części doliny położona jest Polana Strążyska, na której znajdują się 2 szałasy, bufet i duży głaz zwany Sfinksem. Na polanie skrzyżowanie szlaków turystycznych. Można stąd dojść między innymi na Giewont, Sarnie Skałki i Dorgę nad Reglami oraz do Doliny Małej Łąki.
Kilka minut od Polany Strążyskiej znajduje się jeden z ważniejszych tatrzańskich wodospadów – Siklawica. Wodospad opada po 2 ścianach pod kątem 80°, a jego łączna wysokość wynosi 23 metry. Pomiędzy górną i dolną częścią istnieje skalna półka, w której powstał głęboki kocioł eworsyjny.
W dolinie zaobserwować można ciekawą roślinność. Stwierdzono w tu występowanie rzadkich okazów takich jak jarząb nieszpułkowy, rozrzutka alpejska, sosna drzewokosa, tojad Kotuli, irga kutnerowata, czy złoć mała.
Historia
Dawniej na Polanie Strążyskiej wypasano owce. Najstarsze dokumenty wzmiankujące o dolinie pochodzą z 1605 roku, a nazwa Strążyska pojawia się już w 1669 roku. W 1961 roku polana została przejęta przez park narodowy i od tego czasu zaniechano pasterstwa. Droga przez dolinę została wykonana przez dwór zakopiański i Towarzystwo Tatrzańskie w latach 1893-1896.
Turystyka
Dolina Strążyska jest popularnym celem turystycznym. Po pierwsze, prowadzi przez nią szlak na Giewont. Po drugie, jest bardzo atrakcyjna i stosunkowo łatwo dostępna dla turystów. Pod samo wejście do doliny można podjechać samochodem, a czas dojścia do Polany Strążyskiej trwa około 40 minut. U wylotu doliny znajduje się parking i przystanek busów.
Szlaki turystyczne
Szlak czerwony prowadzi z Zakopanego do Polany Strążyskiej, a dalej na Przełęcz pod Giewontem. Czas przejścia z Zakopanego na Polanę Strążyską to około 40 min, (35 min w dół), a z polany na Giewont około 2:35 h (1:55 h w dół)
Szlak żółty prowadzi z Polany Strążyskiej do wodospadu Siklawica. Czas przejścia nie przekracza kilku minut.
Szlak czarny to Ścieżka nad Reglami. Prowadzi z Kuźnic do Doliny Małej Łąki.
Ciekawostki
– Józef Ignacy Kraszewski pisał o dolinie: „kraj milczenia i marzenia, a tak piękny”. Obecnie nic nie straciła na swojej urodzie, krajem milczenia jest już jednak bardzo rzadko, jest bowiem jedną z najliczniej odwiedzanych dolin tatrzańskich (ok. 6% całej frekwencji Tatr).
– oprócz Siklawicy pochodzi w Dolinie Roztoki znajduje się często mylony z Siklawicą wodospad Wielka Siklawa.
– Nazwa polany i doliny pochodzi od słowa strąga oznaczających zagrodę do dojenia owiec.
– W drodze na Polanę Strążyską na turni zwanej Trzema Kominami zamontowano tablicę poświęconą czeskiemu publicyście Edwardowi Jelinkowi krzewiącemu braterstwo polsko-czeskie.