Park Lotników Polskich w Krakowie nazywany również parkiem AWF-u znajduje się w krakowskiej dzielnicy Czyżyny jest jednym z najładniejszych i największych parków Krakowa. Asfaltowe dróżki zachęcają do jazdy na rowerze, czy rolkach. Na terenie parku znajduje się kilka placów zabaw, a w jego sąsiedztwie zlokalizowane jest Muzeum Lotnictwa, Ogród Doświadczeń, a budowana jest hala widowiskowo – sportowa.
Położenie
Park położony jest w dzielnicy Czyżyny. Zlokalizowany jest między al. Pokoju i al. Jana Pawła II, prowadzącymi ze Śródmieścia do Nowej Huty. Jednak znaczna jego część ciągnie się też po drugiej stronie alei w stronę ul. gen. Bora-Komorowskiego. Park ma powierzchnię 60 ha i jest drugim co do wielkości parkiem Krakowa.
W sąsiedztwie parku znajdują się 2 uczelnie: Politechnika oraz Akademia Wychowania Fizycznego ze stadionem i halą sportową. Na terenie parku (na obszarze 7 h) funkcjonuje płatny Ogród Doświadczeń.
Historia
Park został założony w 1966 roku na gruzach fortu Pszorna. Fort ten zbudowali Austriacy i należał on do tzw. drugiego pierścienia umocnień Twierdzy Kraków. Miał on bronić traktu lubelskiego od strony zaboru rosyjskiego. W latach 1952-1954 fort został zburzony i rozcięty al. Jana Pawła II, łączącą Kraków z Nową Hutą.
Główną funkcją parku miało być odizolowanie Krakowa od Huty Sendzimira (dawniej im. Lenina) w Nowej Hucie. Park nazywano „Parkiem Kultury i Wypoczynku” do roku 1989, kiedy rada miasta zmieniła nazwę na Park Lotników Polskich.
W początkowych planach park miał zajmować 230 ha, a jego tworzenie miało trwać do 1980 roku, ostatecznie pierwsza jego część (8 ha) oddana została do użytku w 1965 roku, a prace zakończono w 1966 r. Końcowe rozmiary to 60 ha. Zgodnie z niezrealizowanymi planami zamierzano wybudować: stadion dla 100 tys. widzów, kryte i otwarte baseny, sztuczne lodowisko i wesołe miasteczko.
Przyroda
Park położony jest w dolinie Wisły, na jej lewym brzegu. W części południowej park jest równinny, w części środkowej znajduje się skarpa, na północy park jest urozmaicony pagórkami, pozostałymi po forcie “Pszorna”.
Południowa część parku jest słabo zadrzewiona. Z kolei w północnej części park jest silnie zadrzewiony. Przeważają tam drzewa liściaste m.in. topola czarna, czeremcha późna, olsza czarna, wierzby biała i krucha, dąb bezszypułkowy i szypułkowy, klon pospolity i srebrzysty, brzoza brodawkowata i robinia akacjowa. Charakterystycznym elementem parku są okazałe i dość stare wierzby płaczące. Uroku parkowi dodają malownicze szpalery drzew rosnących wzdłuż alejek tworzone przez olchy czarne, kasztanowce białe i topole czarne.
Najliczniejsze krzewy to: jaśminowiec wonny oraz bez czarny.
Na trawnikach znaleźć można stokrotki, jaskry, mniszki, bodziszki, jasnoty białe i przetaczniki ożankowe. Wśród grzybów występują purchawica olbrzymia, koronica ozdobna i pieczarka szlachetna.
Teren parku zamieszkuje ciekawe gatunki ptaków: gołąb grzywacz, dzięcioł zielony, sójka zwyczajna, sroka, szpak i kos.
Dużą atrakcję parku stanowią liczne zamieszkujące go wiewiórki.
W parku
W chwili obecnej park zajmuje powierzchnię ok. 60 ha. Na jego terenie znajdują się:
– alejki dla rowerzystów,
– ścieżki spacerowe,
– 2 pomniki: „Chwała Lotnikom” (od 1970 r.) i „Ku czci lotników polskich poległych w latach 1939-1945” – zaprojektowany przez Bronisława Chromego, odsłonięty w pięćdziesiątą rocznicę wybuchu II wojny światowej,
– Park edukacyjny „Ogród Doświadczeń”.
– place zabaw dla dzieci
– nowo postawy sztuczny staw z miejscami do wypoczynku (od Alei Pokoju)
Ciekawostki
– W pobliżu parku, na terenie dawnego lotniska, znajduje się Muzeum Lotnictwa Polskiego działające od 1963 roku.
– Południowej części parku budowana powstała Tauron Arena
